Buurschap Tongeren
‘Buurschap’ is de term voor de bestuursvorm in nederzettingen op het platteland, die uit de Middeleeuwen stamt. Maar ook voor die nederzettingen zelf.
De boeren die hier al meer dan 1.000 jaar hun bedrijf uitoefenen, hebben voor een groot deel de geschiedenis van Tongeren bepaald. Zij bouwden hun boerderijen op de grens van de hogere, voor akkerbouw geschikte gronden en de moerasgronden aan de oostzijde. Voor de bewoners was Tongeren een eenheid, een agrarische gemeenschap die alleen kon functioneren als de boeren in eendrachtige samenwerking hun bouwland en de omliggende venen, heide en bossen zo gebruikten dat het bestaande evenwicht niet werd verbroken. Hiervoor waren tal van gemeenschappelijke regelingen nodig. Daaraan refereert het begrip ‘buurschap’.
De huidige buurschap van Tongeren heeft grotendeels zijn agrarische functie verloren. Ook hier heeft schaalvergroting zijn sporen nagelaten. Vrijgekomen gronden werden over de resterende boeren verdeeld en de boerderijen kregen veelal een woonbestemming. De boerderijen en de andere huizen in de buurschap worden nu voornamelijk bewoond door familieleden. Maar net als vroeger is Tongeren de kleine gemeenschap – of buurschap – waar de bewoners altijd op elkaar kunnen terugvallen.